Osteoporoz Periyodunda 'Kırıklar' Artıyor!

En sık görülen metabolik kemik hastalığı olan ‘osteoporoz’ düşük kemik kütlesi ve kemik mikro yapısının bozulması sonucu kemik kırılganlığının ve kırık mümkünlüğünün artması ile karakterize bir iskelet sistemi sorunu.

Günümüzde dünyada 200 milyondan fazla beşerde kemik erimesi olduğu iddia ediliyor. Türkiye’de son yıllarda yapılan bir çalışmada da; 50 yaş üstündeki her dört şahıstan birinde kemik erimesi tespit edilmiş. Osteoporoz ömür mühleti uzadıkça giderek daha büyük ve daha kıymetli bir halk sıhhati sorunu haline geliyor.

Ciddi bir travma olmaksızın kolay düşme yahut zorlanma ile oluşabilen kırıklar, osteoporozun yol açtığı en kıymetli sorunlardan. Bu nedenle osteoporozun, şimdi kırığa yol açmadan erken periyotta teşhis edilip gerekli tedbir ve tedaviler ile denetim altına alınması büyük kıymet taşıyor.

Acıbadem Altunizade Hastanesi Spor Hekimliği Uzmanı Dr. Uğur Diliçıkık, kemik kitlesinin korunması ve geliştirilmesinde kilit role sahip olan sporun osteoporoz hastalarında da büyük kıymet taşıdığına dikkat çekerek, “Zira, genel gözetici tedbirler ile kalsiyum ve D vitamini kullanımının yanı sıra tertipli yapılan sporla osteoporoz kaynaklı kırıkların oluşması önlenebiliyor. Ancak her bireyin farklı özellikler taşıması nedeniyle idmanlar kesinlikle şahsa özel olmalıdır” diyor.

Mutlaka tabibe başvurun!

Ergenlik devrinin sonlanmasıyla birlikte kemik gelişiminin yüzde 98’i tamamlanıyor. Kemik kütlesi genelde 20-40 yaşlarında sabit kalırken, 40-45 yaşlarından sonra ise yılda yaklaşık yüzde 0.5-1 oranında azalıyor. Hasebiyle büyüme periyodunda yapılan antrenmanlar kemik oluşumuna yardımcı olurken, yetişkinlik devrinde kemiğin korunmasına destek veriyor. Spor Hekimliği Uzmanı Dr. Uğur Diliçıkık, lakin antrenman programına yeni başlayacak olan hastaların kas iskelet sistemi açısından öncesinde kesinlikle bir tabip tarafından değerlendirilmeleri gerektiği ihtarında bulunarak, “Egzersizin de bir reçete olduğu unutulmamalı. İdmanlar, hangi sıklıkla hangi mühletle neler yapılması gerektiği bir tabip tarafından belirtildiğinde sağlıklı olabilir” diye konuşuyor.

Yürüyün, dans edin, tenis oynayın

Osteoporoz hastalarına önerilen en tesirli antrenmanlardan biri tempolu ve süratli yürümek! Bunun nedeni ise yürüyüşün inançlı olması, herkes tarafından rahatça yapılabilmesi ve tempolu olduğunda kemik imalini da uyarması. İdman hedefli yapılan tempolu yürüyüşlerin kalça kırığı riskini yüzde 30 oranında azalttığı yapılan çalışmalarla ortaya konmuş. Bu nedenle mümkünse her gün, en azından haftanın 3-4 günü 30’ar dakika tempolu yürümeyi alışkanlık edinin. Tıpkı vakitte tenis, dans ve tartı idmanları de kemik üretimini uyarmaları nedeniyle osteoporozda önerilen idmanlar ortasında yer alıyor. Lakin omurgadaki basıncı arttıracağı için omurga kırığı açısından yüksek riskli kümede yer alıyorsanız, koşu üzere yüksek darbeli sporlardan kaçınmanız büyük ehemmiyet taşıyor.

İleri osteoporoza ‘su sporları’

Yüzmek üzere su içinde uygulanan antrenmanlar kemik üzerinde kâfi yerçekimsel yüklenme oluşturmadıkları için osteoporoz hastalarında çoklukla tesirli olmuyor. Lakin ileri osteoporoz hastalarında günlük hayat aktivitelerinde dayanak ve konfor sağlaması, dengeyi güçlendirmesi ve böylelikle düşme riskini azaltması sebebiyle tercih edilebiliyor.

Düşme riskini önlemek için

Osteoporoz bağlantılı kırıkların çoğunluğu düşmelerden kaynaklanıyor. Spor Hekimliği Uzmanı Dr. Uğur Diliçıkık, en sık görülen konut kazalarının da düşmek olduğuna dikkat çekerek, “Osteoporoz hastalarında duruş denetiminin bozulduğu biliniyor. Münasebetiyle düşmeyi engellemek için meskende çarçabuk yapılabilen denge-koordinasyon ve güçlendirme antrenmanları öneriliyor. Bir derlemede, kombine idman tedavilerinin düşmeleri yüzde 30 oranına kadar azalttığı belirtiliyor” diye konuşuyor.

Tai-chi duruş denetimi için önemli

Duruş denetimini sağlamak düşme riskini büyük ölçüde önlüyor. Tai-chi üzere derin duyu antrenmanlarının de duruş denetimini güçlendirmede tesirli oldukları, yapılan çalışmalarda ortaya konmuş. Spor Hekimliği Uzmanı Dr. Uğur Diliçıkık, Tai-chi antrenmanlarının klâsik bir aerobik idman formu olduğunu belirterek, “Tai-chi idmanlarının yoğunluğu çoklukla düşük-orta seviyede oluyor ve tempolu yürüyüşe benziyor. Bu yüzden ileri yaştaki şahıslar yahut kronik hastalığı olanlar da inançlı bir formda yapabilirler” bilgisini veriyor.

Osteoporoz hastalarında sporun 5 kıymetli hedefi!

Spor Hekimliği Uzmanı Dr. Uğur Diliçıkık, osteoporoz hastalarında sporun 5 kıymetli maksadını şöyle sıralıyor: